Review: UP – Myrthe van der Meer

De psychiatrische roman PAAZ, geschreven door Myrthe van der Meer, las ik alweer ruim een jaar geleden. Het boek ligt echter nog vers in mijn geheugen, omdat ik het zo ontzettend indrukwekkend vond. In PAAZ beschrijft Myrthe van der Meer haar ervaringen op de psychiatrische afdeling van het algemeen ziekenhuis. Ze is vijf maanden opgenomen geweest op de paaz, omdat ze zwaar depressief was. De nieuwe roman van Myrthe van der Meer, UP, gaat verder waar PAAZ ophield:

Als Emma enthousiast naar het laatste gesprek met haar psychiater gaat, gebeurt er iets wat ze niet helemaal had
voorzien; haar psychiater is verdwenen, de vervanger weet niets van een eindgesprek en voor het einde van de dag is ze opgenomen op de paaz; de psychiatrische afdeling van het algemeen ziekenhuis. Alweer.

Aangezien deze nieuwe paazvakantie wel een vergissing moet zijn, gaat Emma in het doolhof van pillen, psychiaters en medepatiënten op zoek naar een verklaring. Want als je niet ziek bent, hoef je toch ook niet beter te worden? Als de verklaring in de vorm van een nieuwe diagnose lijkt te komen, begint ze zich echter af te vragen of ze die wel wil weten; want wat als je je eigen waarnemingen en gedachten niet meer kunt vertrouwen, en je grootste vijand niet in de buitenwereld zit, maar in je eigen hoofd?

• Auteur: Myrthe van der Meer
• Taal: Nederlands
• 352 pagina’s
• Uitgever: The House of Books
• Verschijndatum: februari 2015
• Genre: Psychiatrische roman
• ISBN: 9044347209

PAAZ was volledig waargebeurd en wordt door de auteur zelf omschreven als “een bijna een-op-een verslag van mijn eerste psychiatrische opname”. UP is echter een verzameling van verschillende gebeurtenissen na die eerste opname, bijvoorbeeld haar diagnosetrajecten, haar ervaringen met de dagopvang en tenslotte haar tweede opname op de paaz.

Het verhaal begint met het laatste gesprek tussen Emma en haar psychiater. Haar psychiater is echter afwezig en Emma wordt doorverwezen naar een andere psychiater. Emma heeft Asperger en veranderingen zijn voor Asperger-patiënten erg moeilijk te verwerken. Haar nieuwe psychiater vertrouwt de zaken niet en besluit Emma voor de tweede keer op te laten nemen op de paaz. Emma blijkt, naast depressief te zijn, ook kenmerken te vertonen van manisch depressiviteit. Wat eerder nooit naar voren is gekomen, is dat ze last heeft van hallucinaties en waanideeën. Emma heeft het heel erg moeilijk met deze nieuwe diagnose want, zoals ze zelf zo mooi verwoord: “want manisch-depressiviteit betekent dat de depressies geen toeval waren. Dat ook die laatste hoop verloren is, omdat er dan nooit meer een laatste zal zijn, omdat ze terug zullen komen, altijd weer opnieuw, en ik steeds weer op dat balkon zal staan, steeds weer voor de keuze gesteld, altijd weer opnieuw”. Op het balkon staat refereert naar een steeds terugkerende gebeurtenis uit haar leven. Een van Emma’s waanideeën is dat ze kan vliegen. Manisch depressief zijn, betekent eigenlijk dat depressies altijd terug zullen keren en ze hier nooit van zal gaan kunnen genezen. En dat lijkt me erg heftig om te moeten verwerken.

Een van de sterkste fragmenten uit het boek, vind ik de scene waarin Emma en haar mede-patiënten naar hersteltherapie gaan. Deze hersteltherapie wordt geleid door een ervaringsdeskundige, iemand die ook ooit is opgenomen in de paaz. Deze ervaringsdeskundige vraagt aan de groep wat er precies met de term “herstel” wordt bedoeld. Emma geeft het volgende antwoord: “Herstel is dat je teruggaat naar het beginpunt, de uitgangswaarde. Het betekent dat je genezen bent”. De ervaringsdeskundige legt uit dat ze in de psychiatrie liever spreken  van “herstel” in plaats van “genezing”. Genezing is een term die vaak wordt gebruikt in de geneeskunde. Binnen de psychiatrie zou deze term echter misleidend zijn, omdat veel psychische aandoeningen vaak chronisch zijn, waardoor je ze altijd bij je zult dragen. Professionals als psychologen en psychiaters kunnen psychische aandoeningen vaak niet niet genezen, maar wel draaglijker maken. Ik denk dat dit fragment echter een eye-opener is voor mensen die niet zoveel van depressiviteit af weten, maar wel vaak een oordeel vellen over mensen die depressief zijn.

Wat ik zo ontzettend goed aan dit boek vind is dat de heftige gebeurtenissen, met zoveel humor en zelfspot worden beschreven. Myrthe van der Meer beschrijft haar ervaringen in de psychiatrische kliniek in een soort dagboekvorm. De auteur heeft een hele fijne schrijfstijl en het verhaal is zo interessant, dat ik door de pagina’s heen vloog. Het is alsof je een kijkje mag nemen in het hoofd van een jonge vrouw met Asperger, die depressief is en regelmatig hallucineert. Het lijkt me zo ontzettend heftig om depressief en autistisch te zijn en ik kan me eigenlijk niet voorstellen hoe dit zou moeten voelen.

Heb jij PAAZ en UP van Myrthe van der Meer ook gelezen? Ik ben erg benieuwd wat jouw mening over de boeken is. In het kader van de naderende Boekenweek en de Nationale week van zorg & welzijn, kan ik de boeken van Myrthe van der Meer aan iedereen aanraden.

Liefs,

Nynke-Boudien

[bol_product_links block_id=”bol_54f8730eaec71_selected-products” products=”9200000036135060,9200000038390446″ name=”UP” sub_id=”” link_color=”003399″ subtitle_color=”000000″ pricetype_color=”000000″ price_color=”CC3300″ deliverytime_color=”009900″ background_color=”FFFFFF” border_color=”D2D2D2″ width=”250″ cols=”1″ show_bol_logo=”undefined” show_price=”1″ show_rating=”1″ show_deliverytime=”1″ link_target=”1″ image_size=”1″ admin_preview=”1″]

Volg mij op BlogLovin